Psychoterapia młodzieży w ujęciu psychodynamicznym – zrozumieć, towarzyszyć, wspierać

Okres dorastania to czas intensywnych przemian, które obejmują nie tylko ciało, ale przede wszystkim psychikę młodego człowieka. Zmiany hormonalne, rozwijająca się tożsamość, konflikty z otoczeniem, potrzeba autonomii i jednocześnie głębokiego przynależenia – wszystko to sprawia, że adolescencja to okres szczególnej wrażliwości emocjonalnej i podatności na kryzysy. Psychoterapia młodzieży wymaga nie tylko wiedzy o rozwoju, ale przede wszystkim umiejętności nawiązania autentycznej, bezpiecznej relacji.

Adolescencja jako czas psychicznego przesilenia

Dla wielu nastolatków dorastanie wiąże się z doświadczaniem lęku, niepokoju egzystencjalnego, frustracji i poczucia zagubienia. Młodzież zmagająca się z depresją, uzależnieniami, zaburzeniami odżywiania czy myślami samobójczymi coraz częściej trafia do gabinetów psychoterapeutów. Jednak nie zawsze problemy są tak jasno wyrażone. Czasem manifestują się przez wycofanie, agresję, cynizm lub „obojętność”. Z perspektywy psychodynamicznej są to często mechanizmy obronne chroniące przed wewnętrznym chaosem.

Psychoterapia psychodynamiczna – praca z tym, co niewypowiedziane

Podejście psychodynamiczne opiera się na założeniu, że wiele z naszych problemów emocjonalnych wynika z nieuświadomionych konfliktów wewnętrznych, które mają swoje korzenie w dzieciństwie i w relacjach z ważnymi osobami. W przypadku młodzieży istotne jest zrozumienie, jak te wczesne wzorce relacyjne oraz bieżące doświadczenia wpływają na sposób przeżywania siebie i innych.

Terapeuta psychodynamiczny nie tylko słucha słów, ale również obserwuje zachowania, reaguje na emocje, analizuje przeniesienia i przeciwprzeniesienia. Celem nie jest tylko redukcja objawów, ale pogłębiona refleksja nad sobą, która może doprowadzić do trwałej zmiany.

Zaufanie i granice w relacji z nastolatkiem

Jednym z kluczowych wyzwań w pracy z młodzieżą jest nawiązanie relacji opartej na zaufaniu, bez naruszania potrzeby autonomii. Młody pacjent może testować granice, wycofywać się, być nieufny lub prowokacyjny. To naturalna część procesu, która może ujawniać sposoby funkcjonowania w relacjach poza gabinetem. Zamiast je korygować, terapeuta stara się je zrozumieć i dać im znaczenie.

Praca z nastolatkiem oznacza także często współpracę z rodziną – w taki sposób, by nie naruszyć tajemnicy terapeutycznej, a jednocześnie wesprzeć system rodzinny w lepszym rozumieniu młodego człowieka.

Socjoterapia i psychoterapia – kiedy je łączyć?

Nie każdy nastolatek jest gotowy na indywidualną, głęboką pracę psychoterapeutyczną. Dla wielu z nich lepszym wstępem może być socjoterapia – forma wsparcia grupowego, w której poprzez kontakt z innymi uczestnikami młody człowiek uczy się rozpoznawania emocji, budowania relacji i bezpiecznego wyrażania siebie.

Socjoterapia nie zastępuje psychoterapii, ale może być jej uzupełnieniem lub przygotowaniem. Z kolei psychoterapia psychodynamiczna daje szansę na wgląd i realną zmianę, która często wykracza poza objawy i dotyczy tożsamości, sposobu przeżywania siebie i świata.

Gdzie uczyć się pracy z młodzieżą?

Widzimy coraz większe zapotrzebowanie na specjalistów pracujących z młodzieżą – zarówno w gabinetach, jak i instytucjach pomocowych. Skuteczna pomoc wymaga jednak nie tylko empatii, ale też głębokiego przygotowania teoretycznego i praktycznego. Dlatego stworzyliśmy Psychodynamiczne Studium Socjoterapii i Psychoterapii Młodzieży – program, który łączy solidne podstawy teoretyczne z praktyką kliniczną i superwizją.

W Studium koncentrujemy się na rozumieniu procesów emocjonalnych i relacyjnych zachodzących u młodzieży. To propozycja dla osób, które chcą nie tylko pomagać, ale też pogłębiać swoje rozumienie młodego człowieka w jego całej złożoności.

Podsumowanie

Psychoterapia młodzieży to wymagająca, ale głęboko satysfakcjonująca forma pracy psychoterapeutycznej. Wymaga cierpliwości, uważności, odwagi i gotowości na spotkanie z młodym człowiekiem takim, jakim jest. Podejście psychodynamiczne oferuje bogate narzędzia i ramy do pracy z tym, co trudne, ale też pełne potencjału rozwoju. Dla terapeutów, pedagogów i wszystkich, którzy chcą zgłębić ten obszar, psychodynamiczne studium to dobry pierwszy krok.